dinsdag - 6 april, 2021 6 april, 2021

European Civic Academy

rebuilding trust in democracy: challenges and opportunities


Door: Lisanne van der Lelij

Woensdag 24 maart was Netwerk Democratie aanwezig bij een bijeenkomst van de European Civic Academy, waar academici, grassroot activisten en professionals samenkwamen om de discussie aan te gaan over de crisis waar onze democratie in verkeerd. De European Civic Academy organiseert evenementen namens European Civic Forum. Dit forum, waar ook Netwerk Democratie lid van is, is een pan-Europees platform waar organisaties, NGO’s, activisten en academici kunnen samenkomen om ideeën over transnationaal burgerschap en Europese burgerparticipatie te delen. De inmiddels vierde sessie van de European Civic Academy vond dit keer online plaats in tegenstelling tot de fysieke sessies in de afgelopen jaren, die plaatsvonden in La Rochelle, Brussel en Slubice. Het evenement begon met een gesprek over de huidige staat van de Europese democratie. Er werd gesproken over dat we ons in op het moment in de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog bevinden. De corona uitbraak, het scheve kapitalistische systeem en globalisering hebben grote economische, sociale en ecologische problemen als gevolg en zorgen voor verdeling in de Europese maatschappijen zet onze democratische waarden onder druk. Deze druk is ook zichtbaar geworden doordat er steeds meer civiele actoren op de been zijn die opkomen voor de belangen van burgers. In de sessie werden activisten en academici bij elkaar gebracht om te kunnen identificeren waar zij elkaar kunnen aanvullen, en om antwoorden te vinden over vragen zoals: wat zijn volgens activisten onderwerpen die onderzocht moeten worden door academici? Wat zijn hierbij de prioriteiten? En welke kennis is er ontwikkeld die activisten kunnen ondersteunen?

Het begrijpen van activisten

Een van de genodigden was Priscillia Ludosky, boegbeeld van de gele hesjes beweging in Frankrijk. Binnen haar ervaring heeft het actievoeren nog maar weinig frustratie van burgers weggenomen. Dit kwam volgens haar door de late reacties van de overheid op de acties van de protestgroep en door de grote rol die de media speelde in de manier waarop er vaak een vijandig beeld van de protestgroep werd geschetst. Het idee dat er vaak een vijandig beeld van protestgroepen en activisten wordt geschetst werd door de avond heen vaak als problematisch bestempeld. Een sterkere focus op de overeenkomsten tussen burgers en het proberen te begrijpen van elkaars frustratie was volgens de meeste aanwezigen een belangrijke stap voorwaarts.

Jongeren in de huidige politiek

Ook en in de break-out rooms kwam eenzelfde sentiment naar voren. Hier stond de rol van jongeren binnen democratische mobilisatie centraal. Er werden ervaringen gedeeld door onder andere de voorzitter van de Sloveense jongerenvakbond over de protesten in Slovenië waar elke vrijdag op een COVID-veilige manier wordt geprotesteerd tegen de nieuwe Sloveense premier en zijn regering. Zo wordt er bijvoorbeeld uit ramen, vanaf balkons of fietsend door de stad geprotesteerd. Ook heeft Netwerk Democratie aangegeven hoe in Nederland digitale campagnes en andere online activiteiten er voor hebben gezorgd dat jongeren steeds politiek actiever worden. Het opkomstpercentage bij de verkiezingen was enorm hoog onder jongeren en velen waren de afgelopen tijd aanwezig bij klimaatmarsen, boerenprotesten of Black Lives Matter demonstraties. Door academici uit Oost-Europa werd aangegeven dat in de publieke sfeer, onderwerpen die invloed hebben op de kwaliteit en het perspectief van het leven vaak een reden zijn waarom jongeren actiever worden in de politiek. Dit is zeker het geval bij de genoemde problematiek, maar ook zou de rol van digitale media binnen deze activatie meer moeten worden onderzocht. Ook in het geval van jongeren werd er besproken dat er meer begrip moet zijn voor elkaars problemen, omdat mensen uiteindelijk niet veel van elkaar verschillen. In het geval van jongeren is het belangrijk dat er ook stappen worden gezet in de vorm van meer representatie in de politiek. Dit kan ervoor zorgen dat jongeren zich meer gehoord voelen en dat ze voor langere tijd betrokken blijven in de publieke sfeer. Digitalisering, betrokkenheid op lange termijn, representatie en verantwoording waren allemaal onderwerpen die verder onderzocht dienen te worden om meer jongeren in staat te stellen duurzaam bij te dragen aan onze democratie.

Beeld: “Our Future, In Your Hands”, Vancouver Climate Strike. Door: roaming-the-planet, CC BY-NC-ND 2.0 licentie. Via Flickr.