Het klinkt spannend, maar ook de coronamaatregelen bieden een kans om inwoners online te betrekken.
Terwijl de coronapandemie voortduurt, wordt de toegang tot evenementen en faciliteiten langzaam weer opengegooid door gebruik te maken van testbewijzen. De inzet van testbewijzen is echter een gevoelig thema. Sommige mensen omarmen het idee om met een testbewijs zich weer vrij te kunnen bewegen, terwijl anderen vooral een beperking of gevaar zien in de inzet van een testbewijs. Zoals wel meer thema’s die te maken hebben met het coronavirus zijn de meningen sterk verdeelt. Hoe kun je hier toch met elkaar een gesprek over voeren? En kunnen digitale tools daarbij ondersteunen?
Online consultatie
Om dit te onderzoeken initieerde Netwerk Democratie samen met de Code for NL community een online gesprek over de inzet van testbewijzen. Hiervoor gebruikten we de tool ‘Polis’, omdat deze tool het mogelijk maakt om verschillende meningen zichtbaar te maken zonder ze tegenover elkaar te zetten. In een Polis gesprek voegen deelnemers zelf hun standpunten toe en stemmen op de standpunten van anderen. Vervolgens wordt machine learning ingezet om op basis van het stemgedrag uit te rekenen waar de raakvlakken liggen tussen verschillende meningen.
Het doel van de consultatie was om een breder publiek een kans te geven om zich op een laagdrempelige manier uit te spreken over het gebruik van testbewijzen en hier hun zorgen over te delen. De hoofdvraag van de consultatie luidde als volgt: “Zijn testbewijzen een goede manier om de samenleving meer vrijheid te geven?”. Over een tijdsduur van twee weken hebben 377 mensen deelgenomen. Door de deelnemers werden 143 standpunten aan de consultatie toegevoegd. In totaal is er 11.395 keer gestemd. Dit komt neer op een gemiddeld van 30 reacties per deelnemer.
Consensus
De thema’s van aangedragen standpunten reikten van ‘angst voor misbruik’ tot ‘zorg over het waarborgen van gelijkheid en privacy’. In het gesprek vormden zich twee verschillende meninggroepen: één overwegend tegen testbewijzen en overtuigd dat deze vrijheid beperken en één groep voor testbewijzen en de veronderstelling dat deze juist vrijheid verschaffen. Onder deze deelnemers uit verschillende groepen bestond echter ook consensus over de volgende thema’s:
- Niet wachten met openen van de samenleving totdat iedereen is gevaccineerd
- Misbruik van testbewijs is onvermijdelijk
- De overheid moet bepalen in welke bedrijven of instellingen een testbewijs verplicht is
- Essentiële diensten, zoals overheid en zorg, moeten toegankelijk blijven zonder testbewijs
- Er mag geen verschil ontstaan tussen wie een test wel/niet kan betalen
- Voor mensen zonder smartphone moet een geschikt alternatief komen
Wat dit online gesprek laat zien, is dat er ook over een polariserend onderwerp zoals de coronamaatregelen een publiek gesprek gevoerd kan worden. Het mooie is dat slimme tools hierin kunnen ondersteunen. Door een digitale tool zoals Polis kan een complex vraagstuk toch laagdrempelig besproken worden, krijgen inwoners meer zicht op elkaars standpunten en creëer je een bruikbaar overzicht van zorgen en ideeën. Dingen die offline lastig te realiseren zijn met grote groepen inwoners. Het is vervolgens aan degene die de beslissingen neemt om de input van deelnemers op de agenda te zetten of in besluitvorming mee te nemen.
Netwerk Democratie en Code for NL dienden de resultaten van het Polis gesprek in bij de internetconsultatie rondom het wetsvoorstel ‘tijdelijke wet testbewijzen’.
Meer informatie
Wil je meer weten over Polis? Kijk dan hier voor de Nederlandse pilots of op de internationale website.
Bekijk voor meer praktische tips de Inspiratiegids digitale participatie
Lees de blog Digitale participatie in tijden van corona
Lees de blog Drie perspectieven op digitale participatie in tijden van corona
Beeld: Anastasiia Chepinska via Unsplash
