Democratic Challenge

Vernieuwing van lokale democratie Renewal of local democracy


Een initiatief om de lokale democratie een impuls te geven

Op 14 april 2015 startte het Ministerie van Binnenlandse Zaken de Democratic Challenge, een initiatief om de lokale democratie te innoveren. Ruim 90 initiatiefnemers gaven gehoor aan de oproep om mee te doen aan de Challenge. In het kader van de Democratic Challenge organiseerde het Ministerie in de afgelopen periode een aantal bijeenkomsten voor initiatiefnemers. Netwerk Democratie is als partner betrokken bij de Challenge. Hieronder een beschrijving van het project (bron).

Wat is de Democratic Challenge?
Geen regels, maar samen hardop dromen. En vooral doen.
De Democratic Challenge gaat over vernieuwing van de lokale democratie. Want een zichzelf respecterende democratie doet aan regulier onderhoud. De Democratic Challenge is bedoeld om samen het noodzakelijke onderhoud aan de lokale democratie een flinke impuls te geven!

Met de challenge doen we een oproep aan mensen met concrete plannen voor nieuwe vormen van lokale democratie. Iedereen met een vernieuwend plan is van harte uitgenodigd om mee te doen.

Vernieuwende lokale democratie-experimenten laten zien

Met de experimenten in de Democratic Challenge gaan we vernieuwende lokale democratie-experimenten bundelen, laten zien en verder brengen. Het programma wil mensen inspireren en uitdagen. Om samen te zoeken naar nieuwe vormen van lokale democratie. Vormen die passen bij een moderne netwerksamenleving.

Ondersteuning voor experimenten

De Democratic Challenge is geen prijsvraag maar een experiment. Iedereen met een plan om de lokale democratie te verbeteren kan meedoen. En er is meer: ingediende experimenten kunnen hulp en ondersteuning krijgen: exposure, expertise, financiering en regelruimte.

Platform met evenementen
De challenge biedt bovendien een platform om met elkaar te leren over nieuwe vormen van lokale democratie. In de loop van 2015 worden verschillende evenementen georganiseerd en publicaties uitgebracht.

Wat is lokale democratie?
Democratie – het volk regeert – gaat over het organiseren van de macht, over zeggenschap en invloed in het publiek domein. Nederland is een democratisch land. Maar veranderingen in de samenleving vragen ook om permanent onderhoud en vernieuwing van onze democratie.

Netwerksamenleving
We leven niet meer in de 19e eeuw van Thorbecke maar in de netwerksamenleving van de 21e eeuw. Wat is democratie in een netwerksamenleving? Hoe ziet een vitale lokale democratie eruit anno 2015?

Participatief, maatschappelijk en alledaags
Mensen willen meer zeggenschap en invloed uitoefenen op zaken die hen raken. Ze zoeken naar vormen van participatieve democratie. Bovendien organiseren bewoners steeds meer zelf in het publiek domein, met of zonder publiek geld. Dit vraagt om nieuwe vormen van maatschappelijke of alledaagse democratie.

Lokale democratie is meer dan de gemeenteraad

Van praten naar doen: de tijd is rijp voor de ontwikkeling van concrete lokale experimenten. Naast de representatieve democratie is er volop ruimte voor nieuwe vormen: meer participatieve, maatschappelijke en alledaagse democratie. Het moge duidelijk zijn: democratie is meer dan een keer per vier jaar naar de stembus gaan. Lokale democratie is meer dan de gemeenteraad. Democratie gaat over het organiseren van de macht, over zeggenschap en invloed in het publiek domein. Hoe democratisch is uw gemeente?

Nieuwe vormen van lokale democratie ontstaan lokaal
De Democratic Challenge richt zich op vernieuwing binnen de representatieve, participatieve en maatschappelijke of alledaagse democratie. En vooral ook op tussenvormen, want zoals Kim Putters zegt: ‘Vernieuwing van de lokale democratie betekent de juiste combinatie tussen representatie en participatie.’
Over welke thema’s gaat de Democratic Challenge?

De vitale lokale democratie anno 2015 gaat over de vraag hoe we besluitvormingsprocessen democratischer maken, hoe we het toezicht op democratische processen verbeteren.

Vernieuwende voorbeelden en vragen daarbij zijn:
E-democratie
Hoe benutten we nieuwe technologische middelen beter bij democratische processen en besluitvorming?

Wijkdemocratie
Hoe geven we burgers meer zeggenschap bij besluitvorming over de eigen buurt, wijk, dorp of regio?

Democratisch budgetteren
Wat is een democratische gemeentebegroting?

Loting, representatieve steekproef, burgerpanel, burgerraad
Welke alternatieve vormen van besluitvorming zijn denkbaar?

Open democratie
Hoe open is de lokale democratie? Hoe openbaar en transparant is de lokale beleid- en besluitvorming?

Watchdog of monitoring democratie
Hoe staat het met de kritische lokale media en andere ‘tegenmachten’ als democratische controle?

Netwerkdemocratie

Hoe wordt invulling gegeven aan ‘netwerkdemocratie’ waar het publiek domein wordt vormgegeven door verschillende maatschappelijke netwerken. Hoe democratisch zijn die netwerken?

Maatschappelijke initiatieven

Hoe waarborg je het democratisch gehalte van maatschappelijke initiatieven met overheidsfinanciering?

Alledaagse democratie
Hoe krijgt een democratische lokale samenleving vorm? Hoe ziet een maatschappelijke of alledaagse democratie eruit waar bewoners samen maatschappelijke problemen op een democratische manier oppakken?

Verbinding representatieve en participatieve democratie

Op welke manieren kan je representatieve en participatieve democratie aan elkaar verbinden?

Democratische waarden waarborgen
Hoe waarborg je op lokaal niveau democratische waarden als inclusie, vrijheid van meningsuiting, macht en tegenmacht, transparantie en openbaarheid, proportionaliteit, publiek debat en deliberatie, onafhankelijke pers, ruimte voor minderheden en variëteit en collectieve besluitvorming?

Democratische besluitvorming
Hoe kunnen we verschillende fasen in het beleidsvormingsproces – initiatief, planvorming, besluitvorming, uitvoering en controle – democratischer maken?

Kijk voor meer informatie op www.democraticchallenge.nl